Podczas kilku ostatnich zgromadzeń omawialiśmy tematy dotyczące małżeństwa zawarte w rozdziale „Wyzbycie się ludzkich dążeń, ideałów i pragnień”, prawda? (Tak). Zasadniczo skończyliśmy już omawianie tematów dotyczących małżeństwa. Tym razem powinniśmy omówić tematy dotyczące rodziny. Przyjrzyjmy się najpierw, jakie aspekty rodziny łączą się z ludzkimi dążeniami, ideałami i pragnieniami. Pojęcie rodziny nie powinno być nikomu obce. Pierwszą rzeczą, jaka przychodzi ludziom na myśl, ilekroć ten temat jest poruszany, jest skład i członkowie rodziny, a także pewne sprawy i osoby, które mają z nią związek. Istnieje wiele takich tematów dotyczących rodziny. Bez względu na to, ile ci się nasuwa obrazów i myśli, czy mają one związek z „wyzbyciem się ludzkich dążeń, ideałów i pragnień”, które będziemy dzisiaj omawiać? Dopóki nie zaczniemy o tym mówić, nawet nie wiecie, czy te sprawy są jakoś powiązane. Zatem zanim przejdziemy do omawiania, czy możecie Mi powiedzieć, co oznacza dla ludzi rodzina, albo czy potraficie wymienić coś, czego należy się wyrzec, gdy chodzi o rodzinę? Wcześniej rozmawialiśmy o kilku aspektach powiązanych z ludzkimi dążeniami, ideałami i pragnieniami. Czy rozpoznaliście, z czym wiąże się każdy aspekt omawianego wcześniej tematu? Bez względu na to, które aspekty wchodzą w grę, ludzie muszą porzucić nie samą tę rzecz, lecz swoje błędne koncepcje i poglądy na jej temat, a także różne problemy, jakie mają w związku z nią. Te różne problemy stanowią sedno tego, co musimy omówić w odniesieniu do tych aspektów. Problemy te wpływają bowiem na dążenie człowieka do prawdy, czy też raczej, mówiąc ściślej, utrudniają ludziom dążenie do prawdy i wejście w nią. Oznacza to, że jeśli w twojej wiedzy na dany temat występują jakieś odchylenia lub problemy, to pojawią się też równoległe problemy w twojej postawie, podejściu do tej sprawy lub w sposobie zajmowania się nią. Te równoległe problemy to właśnie tematy, które musimy omówić. Dlaczego musimy je omówić? Ponieważ te problemy mają duży czy wręcz przytłaczający wpływ na twoje dążenie do prawdy, a także na twoje prawidłowe, oparte na zasadach poglądy na daną kwestię, i naturalnie wpływają również na czystość twoich metod praktykowania związanych z tą kwestią, a także na zasady zajmowania się nią. Tak jak wcześniej omawialiśmy osobiste zainteresowania, hobby i małżeństwo, tak teraz omawiamy temat rodziny, ponieważ ludzie mają wiele błędnych koncepcji, poglądów i postaw dotyczących rodziny, bądź też sama rodzina pod wieloma względami wywiera na ludzi negatywny wpływ, co naturalnie prowadzi do przyjęcia błędnych koncepcji i poglądów. Te zaś z kolei będą wpływać na twoje dążenie do prawdy i prowadzić cię do skrajnych zachowań, więc ilekroć natrafisz na sprawy czy problemy związane z rodziną, nie będziesz ich odpowiednio postrzegał ani nie będziesz miał właściwej ścieżki, by odpowiednio podejść do tych spraw i zagadnień, zająć się nimi oraz rozwiązać rozmaite powodowane przez nie problemy. Taka jest zasada naszych omówień każdego z tych tematów, a także główny problem, który należy rozwiązać. A zatem, co się tyczy tematu rodziny, czy potraficie powiedzieć, jaki negatywny wpływ wywiera na was rodzina i w jaki sposób rodzina przeszkadza wam w dążeniu do prawdy? W jaki sposób rodzina wpływała na twoje myślenie, zasady postępowania, wartości oraz poglądy na życie i w jaki sposób to wszystko blokowała w czasie, gdy wierzyłeś i pełniłeś swój obowiązek, a także dążyłeś do prawdy, szukałeś prawdozasad i praktykowałeś prawdę? Innymi słowy, urodziłeś się w rodzinie, więc jakie wpływy, jakie nieprawidłowe idee i poglądy oraz jakie przeszkody i zakłócenia wnosi ta rodzina w twoje codzienne życie człowieka wierzącego oraz w twoje dążenie do prawdy i poznanie jej? Temat rodziny omawiany jest według pewnej zasady, podobnie jak temat małżeństwa. Nie wymaga to od ciebie porzucenia koncepcji rodziny w formalnym znaczeniu czy też w kategoriach twojego myślenia i poglądów, ani porzucenia twojej rzeczywistej, fizycznej rodziny bądź jakiegokolwiek jej członka. Wymaga raczej, abyś odrzucił różne negatywne wpływy, jakie wywiera na ciebie sama rodzina, oraz byś pozbył się przeszkód i zakłóceń, które powoduje ona w twoim dążeniu do prawdy. Mówiąc dokładniej, można powiedzieć, że twoja rodzina powoduje konkretne, ściśle określone uwikłania i kłopoty, które odczuwasz i których doświadczasz w trakcie dążenia do prawdy i wypełniania swojego obowiązku i które ograniczają cię tak, że nie potrafisz się od nich wyzwolić, efektywnie wykonywać swoich obowiązków ani dążyć do prawdy. Te uwikłania i kłopoty utrudniają ci odrzucenie ograniczeń i wpływów spowodowanych przez słowo „rodzina” czy też przez ludzi lub sprawy z nią związane; przez sam fakt istnienia rodziny lub za sprawą negatywnego wpływu, jaki na ciebie wywiera, czujesz się uciskany w swojej wierze i pełnieniu obowiązków. Te uwikłania i kłopoty często nękają twoje sumienie i nie pozwalają, by twoje ciało i umysł poczuły ulgę. Często masz z tego powodu wrażenie, że gdybyś przeciwstawił się ideom i poglądom przejętym od rodziny, to utraciłbyś człowieczeństwo i moralność oraz nie spełniałbyś nawet minimalnych wymogów określanych przez standardy i zasady postępowania. Co się tyczy problemów rodzinnych, często balansujesz pomiędzy granicą moralności a praktykowaniem prawdy, niezdolny się wyzwolić i wyplątać z uwikłań. Jakie tu są konkretne problemy – czy coś wam przychodzi do głowy? Czy kiedykolwiek odczuliście w codziennym życiu niektóre z rzeczy, o których wspomniałem? (Dzięki Bożemu omówieniu przypomniałem sobie, że ponieważ niektóre z moich przekonań na temat rodziny były niewłaściwe, nie mogłem praktykować prawdy i czułem z tego powodu wyrzuty sumienia. Wcześniej, gdy tuż po studiach chciałem się poświęcić pełnieniu obowiązku, czułem konflikt wewnętrzny. Miałem wrażenie, że skoro rodzina mnie wychowała i przez cały czas finansowała moje studia, to teraz, gdy je skończyłem, jeśli nie będę zarabiał pieniędzy i utrzymywał rodziny, okażę brak człowieczeństwa i wdzięczności dla rodziców. Bardzo mi to ciążyło na sumieniu. Zmagałem się z tym przez kilka miesięcy, aż w końcu znalazłem drogę wyjścia w słowach Boga i postanowiłem zrobić wszystko, co w mojej mocy, aby wypełniać swój obowiązek. Jestem przekonany, że te błędne poglądy na temat rodziny rzeczywiście mają wpływ na ludzi). To typowy przykład. To są niewidzialne kajdany, które rodzina nakłada na ludzi, a także kłopoty, jakie uczucia, wyobrażenia czy poglądy ludzi na temat rodziny powodują w ich życiu, dążeniach i wierze. Do pewnego stopnia te problemy powodują presję i ciężar w sercu, przez co od czasu do czasu w głębi duszy człowieka rodzą się złe uczucia. Kto chciałby dodać coś jeszcze? (Boże, wyznaję pogląd, że jako dorosły już człowiek powinienem okazywać godne syna oddanie i zajmować się wszystkimi zmartwieniami i problemami moich rodziców. Ale ponieważ pełnię swój obowiązek na pełny etat, nie jestem w stanie otoczyć rodziców taką troską ani robić dla nich niektórych rzeczy. Widząc, jak moi rodzice wciąż muszą w pocie czoła zarabiać na życie, czuję w sercu, że mam wobec nich dług. W początkach mojej wiary w Boga omal Go nie zdradziłem z tego powodu). To również jest negatywny wpływ, jaki socjalizacja w rodzinie wywiera na myślenie i przekonania człowieka. Ty omal nie zdradziłeś Boga, ale niektórzy ludzie naprawdę Go zdradzili. Niektórzy nie byli w stanie porzucić rodziny z powodu silnych pojęć z nią związanych. Ostatecznie wybrali życie dla rodziny i zrezygnowali z pełnienia obowiązków.

Każdy ma jakąś rodzinę, każdy dorasta w określonej rodzinie i wywodzi się z określonego środowiska rodzinnego. Rodzina jest dla każdego bardzo ważna, jest czymś, co najgłębiej odciska się na życiu człowieka, czymś bardzo głęboko zakorzenionym, czego trudno się wyrzec i co trudno porzucić. Tym, czego ludzie nie mogą porzucić i czego trudno jest im się wyrzec, nie jest dom rodzinny ani wszystkie znajdujące się w nim sprzęty, przybory i przedmioty, lecz członkowie składający się na tę rodzinę, atmosfera i panujące w niej uczucia. Taka jest koncepcja rodziny w ludzkich umysłach. Na przykład starsi członkowie rodziny (dziadkowie i rodzice), osoby w podobnym wieku do ciebie (bracia, siostry i małżonek) oraz młodsze pokolenie (twoje własne dzieci) są ważnymi członkami w ludzkiej koncepcji rodziny, a także ważnymi składnikami każdej rodziny. Czym jest dla ludzi rodzina? Jest dla nich wsparciem emocjonalnym i duchową kotwicą. Czym jeszcze? Miejscem, gdzie można znaleźć ciepło, gdzie można podzielić się wszystkimi swoimi uczuciami, pobłażać sobie i zachowywać się kapryśnie. Niektórzy mówią, że rodzina to bezpieczna przystań, miejsce, z którego można czerpać wsparcie emocjonalne, miejsce, w którym zaczyna się życie człowieka. Co jeszcze? Opiszcie Mi to. (Boże, myślę, że dom rodzinny to miejsce, w którym ludzie mogą się rozwijać, miejsce, w którym członkowie rodziny dotrzymują sobie towarzystwa i polegają na sobie nawzajem). Bardzo dobrze. Co jeszcze? (Kiedyś myślałem, że rodzina to zaciszna przystań. Bez względu na to, ile niesprawiedliwości wycierpiałem w świecie, ilekroć wracam do domu, mogę się pod każdym względem zrelaksować i zyskać spokój ducha dzięki wsparciu i zrozumieniu rodziny, więc uważałem, że w tym sensie rodzina jest bezpieczną przystanią). Dom rodzinny to miejsce wygodne i ciepłe, prawda? Rodzina jest ważna w świadomości ludzi. Gdy ktoś jest szczęśliwy, ma nadzieję podzielić się swoją radością z rodziną; ilekroć ktoś jest przygnębiony i smutny, ma nadzieję, że będzie mógł zwierzyć się rodzinie ze swych problemów. Kiedy ludzie odczuwają radość, złość, smutek i szczęście, zwykle dzielą się tym z rodziną, nie czując przy tym żadnej presji czy ciężaru. Dla każdego człowieka rodzina jest czymś ciepłym i pięknym, czymś w rodzaju pokarmu duchowego, z którego człowiek nie jest w stanie zrezygnować ani się bez niego obejść w żadnym momencie życia, a dom rodzinny jest miejscem, które zapewnia ogromne wsparcie dla ludzkiego umysłu, ciała i ducha. Dlatego rodzina jest nieodzowną częścią życia każdego człowieka. Jaki jednak negatywny wpływ ma to miejsce, tak ważne dla istnienia i życia człowieka, na jego dążenie do prawdy? Przede wszystkim można z całą pewnością stwierdzić, że bez względu na to, jak ważna jest rodzina dla istnienia i życia człowieka oraz jaką rolę odgrywa i jaką funkcję pełni w jego istnieniu i życiu, to jednak stwarza ludziom pewne przeszkody – zarówno małe, jak i wielkie – na ich ścieżce dążenia do prawdy. Chociaż odgrywa ważną rolę w dążeniu ludzi do prawdy, powoduje także rozmaite zmartwienia i problemy, których trudno uniknąć. Znaczy to, że w ludzkim dążeniu do prawdy i jej praktykowaniu wiele kłopotów sprawiają rozmaite problemy psychologiczne i ideologiczne stwarzane przez rodzinę, a także problemy związane z pewnymi aspektami formalnymi. Jakie to dokładnie problemy? Oczywiście w procesie dążenia do prawdy ludzie już doświadczyli tych nieuchronnych problemów w różnej liczbie i skali, tyle tylko, że nie rozważali ich starannie ani nie zgłębiali, by sprawdzić, na czym dokładnie polegają. Co więcej, nie rozpoznali ich istoty, nie wspominając już o prawdozasadach, które ludzie powinni rozumieć i których powinni przestrzegać. Zatem dzisiaj porozmawiamy o rodzinie oraz o tym, jakie kłopoty i przeszkody rodzina stawia ludziom na drodze dążenia do prawdy, a także o tym, jakie dążenia, ideały i pragnienia związane z rodziną ludzie powinni porzucić. To bardzo realny problem.

Choć temat rodziny jest obszerny, można z niego wyodrębnić konkretne problemy. Problemem, który będziemy dzisiaj omawiać, jest negatywny wpływ rodziny, jej ingerencja i przeszkody, jakie rodzina stawia ludziom na ścieżce poszukiwania prawdy. Jaka jest pierwsza związana z rodziną problematyczna rzecz, którą należy porzucić? To tożsamość odziedziczona po rodzinie. To ważna sprawa. Porozmawiajmy konkretnie o tym, jak bardzo jest ważna. Każdy człowiek pochodzi z określonej rodziny, każda z tych rodzin ma swoje określone pochodzenie i sytuację życiową, własną jakość życia, właściwy sobie sposób życia i nawyki. Każdy człowiek dziedziczy określoną tożsamość wywiedzioną ze środowiska życiowego i pochodzenia rodziny. Ta określona tożsamość nie tylko opisuje konkretną wartość każdej osoby dla społeczeństwa i innych ludzi, ale jest także wyraźnym symbolem i znacznikiem. Co zatem pokazuje ten znacznik? Pokazuje, czy dany człowiek zajmuje wysoką, czy niską pozycję w grupie, do której należy. Ta określona tożsamość determinuje status człowieka w społeczeństwie i wśród innych ludzi, a ten status dziedziczy się po rodzinie, w której człowiek się urodził. Dlatego pochodzenie rodzinne i to, w jakiego rodzaju rodzinie żyjesz, są bardzo ważne, bo mają znaczenie dla twojej tożsamości i statusu w oczach innych ludzi oraz w społeczeństwie. Zatem twoja tożsamość i status decydują o tym, czy twoja pozycja w społeczeństwie jest wysoka, czy niska, czy jesteś szanowany, ceniony i podziwiany przez innych, czy też pogardzany, dyskryminowany i deptany. Ponieważ tożsamość, którą ludzie dziedziczą po rodzinie, wpływa na ich sytuację i przyszłość w społeczeństwie, ta odziedziczona tożsamość ma kluczowe, doniosłe znaczenie dla każdego człowieka. Ponieważ wpływa ona na twój prestiż, status i wartość dla społeczeństwa, a także na to, czy uznajesz swoje życie za zaszczytne, czy za upokarzające, ty również przywiązujesz dużą wagę do swojej rodziny pochodzenia oraz do tożsamości, którą otrzymałeś w rodzinie. Ta sprawa wywiera na ciebie przemożny wpływ, dlatego jest to bardzo ważna i znacząca rzecz na ścieżce twojego istnienia, a ponieważ jest tak ważna i znacząca, zajmuje kluczowe miejsce w głębinach twojej duszy i z twojego punktu widzenia ma ogromne znaczenie. Nie chodzi tylko o to, że tożsamość, którą przejąłeś od rodziny, jest dla ciebie bardzo ważna; w ten sam sposób postrzegasz tożsamość każdej innej osoby, znajomej czy nieznajomej, patrzysz na nią tymi samymi oczami i z tej samej perspektywy i używasz tej perspektywy do oceny tożsamości każdej spotkanej osoby. Używasz jej tożsamości jako narzędzia do oceny jej charakteru oraz do określenia, jak powinieneś do niej podchodzić i na jakiej stopie z nią pozostawać – czy masz ją traktować przyjaźnie, jak kogoś równego sobie, czy zachowywać się służalczo i spijać każde słowo z jej ust, czy po prostu z nią rozmawiać, traktując pogardliwie i dyskryminująco, czy nawet zachowywać się wobec niej i wchodzić z nią w interakcje w nieludzki sposób i na nierównych warunkach. Te sposoby zachowania wobec innych i postrzegania ich są w dużej mierze zdeterminowane przez tożsamość, jaką dana osoba zdobywa w rodzinie. Pochodzenie i pozycja twojej rodziny decydują o twoim statusie społecznym, a ten z kolei determinuje zasady i sposoby twojego postrzegania ludzi i spraw oraz postępowania z nimi. Dlatego postawa oraz sposoby zachowania przyjmowane przez człowieka w obliczu różnych spraw w dużej mierze zależą od tożsamości odziedziczonej w rodzinie. Dlaczego mówię „w dużej mierze”? Są pewne szczególne sytuacje, o których nie będziemy tu rozmawiać. Z ogromną większością ludzi sytuacja wygląda tak, jak właśnie opisałem. Tożsamość i status społeczny zdobyte w rodzinie mają wpływ na każdego i zgodnie z nimi każdy człowiek przyjmuje odpowiednie punkty widzenia oraz sposoby postępowania z ludźmi i sprawami – to zupełnie naturalne. Właśnie dlatego, że jest nieuniknione, iż ogólne poglądy na życie w naturalny sposób kształtują się w rodzinie, źródło poglądów człowieka na życie oraz jego sposób życia zależą od tożsamości nabytej w rodzinie. Tożsamość nabyta w rodzinie determinuje sposoby i zasady, według których człowiek postrzega oraz traktuje ludzi i sprawy, a także jego postawę przy towarzyszącym temu dokonywaniu wyborów i podejmowaniu decyzji. Nieuchronnie powoduje to w ludziach bardzo poważny problem. Na pochodzenie ludzkich idei i punktów widzenia w sposobie patrzenia na ludzi i rzeczy oraz w postępowaniu z nimi z jednej strony nieunikniony wpływ ma rodzina, a z drugiej tożsamość, którą dana osoba przejmuje od rodziny, i bardzo trudno jest uciec od tego wpływu. W rezultacie ludzie nie potrafią traktować siebie właściwie, racjonalnie i sprawiedliwie ani sprawiedliwie traktować innych, nie potrafią także traktować ludzi i wszystkiego innego w sposób zgodny z prawdozasadami nauczanymi przez Boga. Zamiast tego stają się elastyczni w tym, jak radzą sobie z różnymi sprawami, stosują zasady i dokonują wyborów, opierając się na różnicach między własną tożsamością a tożsamością innych. Ponieważ sposób postrzegania i traktowania przez ludzi różnych spraw w społeczeństwie oraz wśród innych ludzi uzależniony jest od pozycji rodziny danego człowieka, te sposoby muszą być niezgodne z zasadami i sposobami postępowania przekazanymi ludziom przez Boga. Mówiąc ściślej, te sposoby muszą być przeciwstawne do sposobów i zasad, których naucza Bóg, muszą być z nimi sprzeczne i muszą je naruszać. A skoro sposoby działania ludzi opierają się na tożsamości i statusie społecznym, jaki odziedziczyli po rodzinie, to nieuniknione jest, że będą oni działać na różne sposoby i według różnych zasad, bowiem każdy z nich ma swoją odrębną, wyjątkową tożsamość. Zasady, które przyjmują, nie są prawdą ani nie są zgodne z prawdą. Nie tylko gwałcą one człowieczeństwo, sumienie i rozsądek, ale, co gorsza, są pogwałceniem prawdy, ponieważ determinują, co człowiek powinien przyjąć, a co odrzucić, w oparciu o jego preferencje i zainteresowania oraz o to, ile ludzie wymagają od siebie nawzajem. W tym kontekście zasady, według których ludzie postrzegają i robią różne rzeczy, są niesprawiedliwe i niezgodne z prawdą; w całości opierają się na emocjonalnych potrzebach ludzi i na pragnieniu zysku. Bez względu na to, czy przejąłeś od rodziny wyróżniającą się, czy skromną tożsamość, zajmuje ona miejsce w twoim sercu, u niektórych osób nawet bardzo ważne miejsce. Jeśli zatem chcesz dążyć do prawdy, ta tożsamość nieuchronnie będzie wpływać na twoje dążenie do prawdy i zakłócać je. Oznacza to, że w procesie dążenia do prawdy nieuchronnie zetkniesz się problemami odpowiedniego traktowania ludzi i postępowania w różnych sprawach. Jeśli chodzi o te kwestie i ważne sprawy, w twoim postrzeganiu ludzi i rzeczy nieuchronnie pojawi się perspektywa lub punkt widzenia związany z tożsamością, którą przejąłeś od rodziny; nie będziesz się mógł powstrzymać od używania tego bardzo prymitywnego, wynikającego z uspołecznienia sposobu postrzegania ludzi i postępowania w różnych sprawach. Bez względu na to, czy tożsamość przejęta od rodziny zapewnia ci wysoki, czy niski status w społeczeństwie, tak czy owak będzie ona wpływać na twoje dążenie do prawdy, prawidłowe spojrzenie na życie i na właściwą ścieżkę poszukiwania prawdy. Ściślej mówiąc, będzie miała wpływ na twoje zasady postępowania w różnych sprawach. Czy to rozumiecie?

W różnych rodzinach ludzie zdobywają różną tożsamość i różny status społeczny. Dobry status społeczny i wyróżniająca się tożsamość to coś, co sprawia ludziom przyjemność i czym się upajają, tymczasem ci, którzy otrzymują swoją tożsamość od skromnej i nisko postawionej rodziny, czują się gorsi i wstydzą się stanąć przed innymi, a także mają poczucie, że nie są traktowani poważnie ani szanowani. Tacy ludzie często są dyskryminowani, co powoduje, że w głębi serca czują udrękę i mają niską samoocenę. Na przykład rodzice niektórych osób mogą być drobnymi rolnikami, uprawiać ziemię i sprzedawać warzywa; rodzice innych mogą być handlarzami prowadzącymi małą firmę, na przykład stragan uliczny lub sprzedaż obnośną; rodzice jeszcze innych mogą być rzemieślnikami, szyć i reperować ubrania lub zarabiać na życie i utrzymywać całą rodzinę z rękodzieła. Rodzice niektórych osób mogą pracować w usługach jako sprzątaczki lub niańki; niektórzy rodzice mogą pracować przy przeprowadzkach lub w transporcie; inni mogą być masażystami, kosmetyczkami czy fryzjerami, a jeszcze inni mogą naprawiać ludziom rzeczy takie jak buty, rowery, okulary i temu podobne. Niektórzy rodzice mogą mieć większe umiejętności i naprawiać takie rzeczy jak biżuteria czy zegarki, podczas gdy inni mogą mieć jeszcze niższy status społeczny i utrzymywać rodzinę ze zbierania i sprzedaży śmieci. Wszyscy ci rodzice mają stosunkowo niski status zawodowy w społeczeństwie, co oczywiście powoduje, że status społeczny wszystkich członków ich rodziny również będzie niski. Zatem w oczach świata ludzie wywodzący się z takich rodzin mają niski status i skromną tożsamość. A ponieważ w społeczeństwie przyjęty jest właśnie taki sposób postrzegania tożsamości danej osoby i mierzenia jej wartości, jeśli twoi rodzice są drobnymi rolnikami i ktoś cię zapyta: „Co robią twoi rodzice? Jaka jest twoja rodzina?”, odpowiesz: „Moi rodzice… och, oni są… nie warto o tym wspominać” i nie odważysz się powiedzieć, czym się zajmują, bo się tego wstydzisz. Na spotkaniach z kolegami z klasy i przyjaciółmi lub wychodząc gdzieś na kolację ludzie przedstawiają się i opowiadają, że pochodzą z dobrej rodziny i mają wysoki status społeczny. Ale jeśli pochodzisz z rodziny drobnych rolników, drobnych handlarzy lub sprzedawców ulicznych, nie będziesz chciał o tym mówić i poczujesz się zawstydzony. W społeczeństwie popularne jest powiedzenie „Nie pytaj bohatera o jego pochodzenie”. To powiedzenie brzmi bardzo szlachetnie, oferuje ludziom o niskim statusie społecznym odrobinę nadziei i promyk światła, a także nieco pocieszenia. Ale dlaczego takie stwierdzenie jest popularne w społeczeństwie? Czy dzieje się tak dlatego, że ludzie w społeczeństwie przywiązują zbyt dużą wagę do swojej tożsamości, wartości i statusu społecznego? (Tak). Tym, którzy mają skromne pochodzenie, przez cały czas brakuje pewności siebie, używają więc tego powiedzenia, aby pocieszyć siebie i uspokoić innych. Myślą, że chociaż mają niski status i tożsamość, to jednak górują nad innymi stanem umysłu, a to jest coś, czego nie można się nauczyć. Nieważne, jak skromna jest twoja tożsamość, jeśli górujesz nad innymi stanem umysłu, to dowodzi, że jesteś osobą godną nawet większego szacunku niż ludzie o wyróżniającej się tożsamości i statusie. Jaki problem tu widzimy? Im częściej ludzie powtarzają „Nie pytaj bohatera o jego pochodzenie”, tym bardziej jasne jest, że własna tożsamość i status społeczny są dla nich ważne. Szczególnie ci, którzy mają bardzo skromną tożsamość i niski status społeczny, używają tego powiedzenia, aby się pocieszyć i zrekompensować sobie pustkę i niezadowolenie, jakie odczuwają w sercu. Rodzice niektórych osób są jeszcze ubożsi od drobnych handlarzy i sprzedawców ulicznych, drobnych rolników i rzemieślników, jeszcze biedniejsi niż ci, którzy wykonują którykolwiek z tych nieistotnych, skromnych i wyjątkowo niskopłatnych zawodów, zatem odziedziczone po nich tożsamość i status społeczny są jeszcze niższe. Na przykład rodzice niektórych osób mają kiepską opinię w społeczeństwie, tak naprawdę nie robią tego, co powinni, nie mają akceptowanego społecznie zajęcia ani stałego dochodu i z trudem wiążą koniec z końcem. Niektórzy rodzice są hazardzistami i tracą pieniądze przy każdym zakładzie. W końcu ich rodziny bankrutują, zostają bez grosza i nie stać ich na codzienne wydatki. Dzieci urodzone w takiej rodzinie noszą nędzne ubrania, głodują i żyją w biedzie. Ich rodzice nigdy się nie pojawiają na szkolnych wywiadówkach, a nauczyciele wiedzą, że poszli grać. Jest zupełnie oczywiste, jaką tożsamość i status mają te dzieci w oczach nauczycieli i kolegów z klasy. Dzieci urodzone w takich rodzinach z pewnością czują, że nie mogą nosić głowy wysoko w obecności innych. Nawet jeśli dobrze się uczą i ciężko pracują, nawet jeśli mają mocny charakter i wyróżniają się z tłumu, tożsamość odziedziczona po rodzinie już określiła ich status i wartość w oczach innych – coś takiego może człowieka bardzo przygnębić i przysporzyć mu cierpienia. Skąd pochodzi to przygnębienie i cierpienie? Ze szkoły, od nauczycieli, od społeczeństwa, a zwłaszcza z niewłaściwych poglądów na temat postępowania z ludźmi. Czy tak nie jest? (Jest). Niektórzy rodzice nie mają szczególnie złej opinii w społeczeństwie, ale robili jakieś podejrzane rzeczy. Weźmy na przykład przypadek rodziców, którzy zostali aresztowani i skazani za defraudację i branie łapówek lub złamali prawo, robiąc coś nielegalnego czy spekulując jakimiś towarami. W rezultacie wywierają negatywny i niekorzystny wpływ na swoją rodzinę, zmuszając jej członków, by razem z nimi znosili tę hańbę. Zatem przynależność do tego rodzaju rodziny w istocie ma większy wpływ na tożsamość danej osoby. Mało, że ma ona skromną tożsamość i niski status społeczny, to jeszcze ludzie patrzą na nią z pogardą, a nawet przyklejają jej etykietki „defraudanta” i „członka złodziejskiej rodziny”. Kiedy raz dostanie się taką etykietkę, ma ona jeszcze większy wpływ na tożsamość człowieka i jego status społeczny oraz jeszcze bardziej pogarsza jego trudne położenie w społeczeństwie, a przez to człowiek staje się jeszcze bardziej niezdolny do chodzenia z podniesioną głową. Bez względu na to, jak bardzo się starasz i jak życzliwie się zachowujesz, i tak nie możesz zmienić swojej tożsamości ani statusu społecznego. Oczywiście tego rodzaju konsekwencje również są wynikiem wpływu rodziny na tożsamość człowieka. Istnieją również dość skomplikowane układy rodzinne. Na przykład niektórzy ludzie nie mają biologicznej matki, tylko macochę, która nie jest dla nich zbyt dobra ani troskliwa i która w czasie dorastania nie dała im zbyt wiele opieki ani matczynej miłości. Zatem przynależność do takiej rodziny skutkuje szczególnym poczuciem tożsamości – tożsamością bycia niechcianym. W kontekście tej szczególnej tożsamości w sercach takich osób zalega głębszy cień i czują, że ich status wśród ludzi jest niższy niż status kogokolwiek innego. Nie mają poczucia szczęścia ani sensu istnienia, nie wspominając już o celu życia. Czują się gorsze od wszystkich i nieszczęśliwe. Są też inne osoby, pochodzące z rodzin o skomplikowanej strukturze, ponieważ ze względu na jakieś okoliczności matka kilka razy wychodziła za mąż, więc mają kilku ojczymów i nie wiedzą, kto jest ich prawdziwym ojcem. Jest zupełnie jasne, jaką tożsamość otrzymuje osoba należąca do takiej konkretnie rodziny. Jej status społeczny w oczach innych jest niski, a od czasu do czasu trafia się ktoś, kto wykorzystuje tę sytuację lub krążące o rodzinie opinie, by poniżać tę osobę, oczerniać ją i prowokować. Nie tylko obniża to status i tożsamość takiej osoby w społeczeństwie, ale także sprawia, że czuje się zawstydzona i nie potrafi się odnaleźć w towarzystwie innych. Podsumowując, konkretna tożsamość i status społeczny, które ludzie dziedziczą z tytułu przynależności do nietypowej rodziny, takiej jak te, o których wspomniałem, lub też zwyczajna, pospolita tożsamość i status społeczny, które ludzie dziedziczą z tytułu przynależności do zwyczajnej, pospolitej rodziny, powodują pewien ból w sercu. Jest to ciężar, kula u nogi, ale ludzie nie są w stanie zdobyć się na to, by go zrzucić i nie chcą zostawić go za sobą, bo dla każdego człowieka dom rodzinny jest miejscem, gdzie się urodził i dorastał, a także otrzymywał wsparcie. Dla ludzi, których rodzina obarczyła niskim, skromnym statusem społecznym i takąż tożsamością, rodzina jest czymś zarówno dobrym, jak i złym, ponieważ z psychologicznego punktu widzenia ludzie nie mogą żyć bez rodziny, ale jeśli chodzi o ich rzeczywiste i obiektywne potrzeby, rodzina w różnym stopniu okryła ich wstydem oraz uniemożliwiła zdobycie szacunku i zrozumienia, na jakie zasługują, ze strony innych ludzi i społeczeństwa. Zatem dla tej części populacji dom rodzinny jest miejscem, które kochają i jednocześnie go nienawidzą. Takie rodziny nie są wysoko cenione ani szanowane przez nikogo w społeczeństwie, lecz są dyskryminowane i pogardzane. Właśnie dlatego ludzie urodzeni w takich rodzinach dziedziczą tę samą tożsamość, status i wartość. Wstyd, jaki odczuwają z powodu przynależności do takiej rodziny, często kształtuje ich najgłębsze emocje, poglądy na pewne sprawy, a także sposób postępowania w różnych sytuacjach, a to nieuchronnie w dużym stopniu wpływa na ich dążenie do prawdy, a także na praktykowanie przez nich prawdy w trakcie dążenia do niej. Właśnie dlatego, że te sprawy mogą mieć wpływ na dążenie ludzi do prawdy i praktykowanie prawdy, bez względu na to, jaką tożsamość odziedziczyłeś po rodzinie, powinieneś ją porzucić.